وضعیت سلامت مرتع در اکوسیستم‌های تحت چرای دام‌های اهلی و علفخواران وحشی (مطالعه موردی: مراتع استپی پارک ملی قمیشلو - اصفهان)

Authors

  • بشری, حسین
  • ترکش اصفهانی, مصطفی
  • مولایی‌نسب, آزیتا
Abstract:

مراتع با درجات مختلف سلامت مرتع توانایی متفاوتی برای تولید علوفه، حفظ شرایط هیدرولوژیکی، حفاظت خاک و فراهم کردن نیازهای حیوانات اهلی و وحشی دارند. این مطالعه با هدف تفسیر شاخص­های مدل سلامت مرتع و تعیین ویژگی­های ساختاری و عملکردی در مراتع استپی حفاظت شده قمیشلو اصفهان در سه منطقه تحت چرای دام وحشی (منطقه مرجع)، منطقه تحت چرای دام اهلی و وحشی و منطقه تحت چرای دام اهلی که به نسبه دارای شرایط اکولوژیکی مشابه بود انجام شد. به دلیل کیفی بودن پارامترهای موجود در روش سلامت مرتع، یکسری پارامترهای کمّی نیز شامل وزن مخصوص ظاهری خاک، میزان ماده آلی و پوشش حفاظتی خاک، پوشش تاجی و شاخص پایداری خاک با هدف بهبود فرآیند ارزیابی سلامت مرتع جمع­آوری شد. برای تعیین سه ویژگی سلامت اکوسیستم­های مرتعی (پایداری خاک و رویشگاه، عملکرد هیدرولوژیک و سلامت موجودات زنده) از هفده شاخص اکولوژیک استفاده شد. هر یک از شاخص­ها در طبقات حاد، عدم مشاهده و یا ناچیز بر اساس انحراف از منطقه مرجع اکولوژیک امتیازدهی شد. نتایج نشان داد که با افزایش چرای دام شاخص‌ها و ویژگی‌های سلامت مرتع تغییر کرده به طوری که منطقه تحت چرای دام اهلی و وحشی در مقایسه با سایت مرجع در طبقه متعادل (در معرض خطر) قرار گرفت. در منطقه تحت چرای دام اهلی هر سه ویژگی اکوسیستم مرتع در مقایسه با منطقه مرجع (چرای دام وحشی) از لحاظ سلامتی در طبقه حاد و نسبتاً حاد قرار گرفتند. نتایج روش رج‌بندی سنجش چندبعدی غیرمتریک و آزمون من‌ویتنی نشان داد که مهم‌ترین شاخص­های موثر در بررسی سلامت مرتع در منطقه مورد مطالعه، هدررفت سطحی خاک، خاک لخت، گروه‌های ساختاری- عملکردی، ترکیب جوامع گیاهی و پایداری خاک سطحی نسبت به فرسایش می­باشد. مطابق نتایج، شاخص‌های بیان شده و سه ویژگی سلامت مرتع تفاوت معنی‌داری با سایت مرجع نشان دادند (01/0 = α). بنابراین استفاده از این پنج شاخص برای ارزیابی سلامت مراتع منطقه مورد مطالعه پیشنهاد می‌گردد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

انتقال بذر توسط علفخواران اهلی و وحشی در منطقه حفاظت شده و پارک ملی تنگ صیاد

ساختار و ترکیب پوشش گیاهی اکوسیستم¬های چرایی که دارای سابقه طولانی چرا هستند، در نتیجه کنش متقابل بین علفخواران مختلف شامل گونه¬های اهلی و وحشی درطول دوره تکامل آنها شکل گرفته است. عوامل مختلفی در انتقال بذر گیاهان دخیل هستند. از مهمترین آنها می¬توان به جانوران علفخوار اشاره نمود که قسمت اعظم انتقال بذر گیاهان مرتعی را دربرمی¬گیرند و نقش بسزایی در پویایی و ثبات جوامع گیاهی و بطور غیرمستقیم جوام...

15 صفحه اول

ارزیابی شاخص های تخریب و ارائه مدل مفهومی تلفیقی وضعیت مرتع (مطالعه موردی: مراتع استپی و نیمه استپی جنوب و شرق پارک ملی گلستان)

تخریب سرزمین یک مشکل در حال گسترش در بسیاری از نقاط دنیا بوده و تهدیدی برای سلامت اکولوژیک اکوسیستم های مرتعی است. بنابراین ارزیابی شاخص های اکولوژیک تخریب، قدم اولیه مقابله با آن است و با شناسایی مکان های با شدت های متفاوت تخریب می توان هزینه کمتری برای بهبود و ارتجاع این نقاط به حالت پایدار صرف کرد. در تحقیق حاضر به منظور ارزیابی شاخص های تخریب مرتع و شدت آن دو مسیر تخصصی اکولوژیک و دانش بومی...

15 صفحه اول

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

full text

بررسی و مقایسه گونه‌های مورد چرای دام اهلی(گوسفند و بز) و وحشی(آهو) در مراتع استپی منطقه پشتکوه استان یزد

Species which were grazed by livestock and wildlife in range sites and the portion taken by each animal were the subject of this study. Two sites occupied with Scariola orientalis (Boiss.) Sojak and Artemisia sieberi Besser and another with Aellenia subaphyla (C.A.Mey.)Aellen and Artemisia sieberi were selected for the study. These sites were already established by Yazd Research Center for Agri...

full text

بررسی و مقایسه گونه‌های مورد چرای دام اهلی(گوسفند و بز) و وحشی(آهو) در مراتع استپی منطقه پشتکوه استان یزد

Species which were grazed by livestock and wildlife in range sites and the portion taken by each animal were the subject of this study. Two sites occupied with Scariola orientalis (Boiss.) Sojak and Artemisia sieberi Besser and another with Aellenia subaphyla (C.A.Mey.)Aellen and Artemisia sieberi were selected for the study. These sites were already established by Yazd Research Center for Agri...

full text

بررسی تغییرات پوشش گیاهی تحت تاثیر تغییرات بارندگی در مراتع نیمه استپی استان اردبیل (مطالعه موردی: سایت تحقیقات مرتع ارشق)

      قسمت اعظم مراتع کشور در مناطق خشک و نیمه خشک قرار دارد که در این اقلیم، نوسان بارندگی از عوامل عمده‌ای است که پوشش گیاهی و به دنبال آن تولید علوفه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در سال‏های خشک که بارندگی کاهش می‏‌یابد، سطح پوشش گیاهی و میزان تولید علوفه آسیب می‏بیند. این تحقیق با هدف بررسی تغییرات پوشش گیاهی با بارندگی در مراتع نیمه استپی اردبیل در طی نه سال متوالی (1377تا 1385) انجام گردید. ن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 4

pages  460- 473

publication date 2018-03

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023